Κυριακή 11 Νοεμβρίου 2018

Η χαμένη γενιά (που δεν θα χαθεί)

Έβλεπα σήμερα (άκουγα περισσότερο) τη συνέντευξη που έδωσαν ο Γιάννης Δημαράς, ο Γιώργος Λιάνης και ο Κώστας Χαρδαβέλας στην Έλενα Κατρίτση (εκπομπή Προσωπικά, ΕΡΤ1), όπου μίλησαν για την εποχή (δεκαετία του '80) που έκαναν τους Ρεπόρτερς. Είδα με συμπάθεια την τριάδα να θυμάται, να αστειεύεται και να αναλύει μια εποχή πολύ διαφορετική από τη σημερινή, από όλες τις απόψεις.

Προς το τέλος της συνέντευξης (στο 45ο λεπτό στο παρακάτω βίντεο), άκουσα τον Λιάνη να λέει κάτι που δεν θυμάμαι πόσες φορές έχω ακούσει στο παρελθόν. "Σήμερα η Ελλάδα δεν έχει κανέναν μεγάλο ποιητή, κανέναν μεγάλο ζωγράφο, είναι σε παρακμή σαν χώρα", ήταν πάνω κάτω τα λόγια του.

Είναι βέβαιο, όπως το αντιλαμβάνομαι εγώ τουλάχιστον, ότι ο Λιάνης (και η πλειοψηφία των ανθρώπων της γενιάς του ενδεχομένως, αν και αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με την ηλικία) δεν θα ήταν σε θέση να αναφέρει, ονομαστικά έστω, ούτε έναν ποιητή, ούτε έναν ζωγράφο, ούτε έναν μουσικό της νέας γενιάς -το "μεγάλος" είναι, ούτως ή άλλως, άλλη υπόθεση και φυσικά απαιτεί χρόνο (κάτι που εύκολα ξεχνιέται όταν μιλάμε για τα ιερά τέρατα του παρελθόντος, λες και αυτοί θεωρούνταν εν τη γενέσει τους σπουδαίοι). Κάτι τέτοιο θα ήταν ενδεχομένως αδιάφορο σε άλλη περίπτωση, αλλά στη συγκεκριμένη δεν είναι καθόλου: γιατί ο Λιάνης δήλωσε ότι επιστρέφει στην τηλεόραση, ενώ η γενιά του, και οι επόμενες, δεν έφυγαν ουσιαστικά ποτέ από τις καίριες θέσεις.

Βρίσκω χυδαίο αυτό που λένε κάποιοι νεότεροι για τους παλιούς, ότι "πρέπει να πάνε σπίτι τους". Θυμάμαι, μάλιστα, κάτι τέτοιο να το ακούω, π.χ. για τον Διονύση Σαββόπουλο, πριν από 20 χρόνια ακόμα, όταν δηλαδή ήταν στα 50 του (!). Από την άλλη, είναι απαραίτητο να αφεθεί χώρος στους νεότερους, να συνυπάρξουν, δηλαδή, οι γενιές. Και ο χώρος αυτός δεν έχει να κάνει απαραίτητα (ή μόνο) με την τηλεόραση, το ραδιόφωνο και γενικότερα την παρουσία στα μέσα ενημέρωσης. Έχει να κάνει κυρίως με την ίδια την έκφραση της απαξίωσης από τους "παλιούς", τη στιγμή που προφανέστατα έχουν μείνει στα δικά τους, σε αυτά που έμαθαν στα νιάτα τους, και δεν έχουν πάρει μυρωδιά για όσα ακολούθησαν. Είναι βέβαιο ότι ο Γιώργος Λιάνης, και ο καθένας που εκφράζει την εν λόγω άποψη, γνωρίζει την άγνοιά του. Ας επιλέξουν, λοιπόν, τη σιωπή, ή ας δηλώσουν έστω τον αγνωστικισμό τους. Ευτυχώς, στο βίντεο σπεύδει να τον διορθώσει ως προς αυτό ο Δημαράς.

Δεν είναι ειδικότητά μου η ποίηση, ούτε η ζωγραφική (παρότι μου έρχονται πρόχειρα στο μυαλό διάφορα ονόματα με προοπτικές και από τους δύο χώρους), για τη μουσική όμως μπορώ να σκεφτώ άμεσα κάμποσους δημιουργούς, και των δύο φύλων, ονόματα που εμφανίστηκαν μέσα στην τελευταία δεκαετία χονδρικά, και που έχουν δώσει σημάδια ότι μπορούν να εκφράσουν το εδώ και το τώρα (μας). Η συγκεκριμένη "γενιά", που για πολλούς είναι χαμένη επειδή αδιαφόρησε για τα ταβερνεία της TV (και/ή επειδή αδιαφόρησαν τα ταβερνεία για αυτήν), είναι βέβαιο ότι θα βρει τον δρόμο της προς το κοινό, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Θα μπορούσε, όμως, να βοηθηθεί ως προς αυτό, αν ταυτόχρονα δινόταν βήμα και στους ανθρώπους που θα μπορούσαν να την καταλάβουν, να την αναλύσουν, να την κριτικάρουν.

Ναι, για το δημόσιο ραδιόφωνο θα μιλήσω εδώ: βεβαίως να δοθούν εκπομπές σε φωνές που έχουν προσφέρει και που έλειψαν. Αλλά πρέπει δίπλα σε αυτούς να υπάρξουν και άνθρωποι 20-30 χρόνια νεότεροί τους, που καταλαβαίνουν και παρακολουθούν τους νέους καλλιτέχνες. Υπάρχουν πολλοί άξιοι, που κάνουν εκπομπές σε διαδικτυακά ραδιόφωνα ή σε ιδιωτικά. Αλλά και στην τηλεόραση, πρέπει να δοθεί χώρος σε νέες ιδέες, που θα παρουσιάσουν τη μουσική και τους μουσικούς μέσα σε μια διαφορετική (επιτέλους!) συνθήκη.

Ας ψάξουν, λοιπόν, οι ιθύνοντες, ας τολμήσουν να βγουν λίγο πέρα από την ασφαλή περιοχή τους. Θα βρουν εκεί έναν κόσμο κάπως ρημαγμένο και χαώδη, αλλά ελπιδοφόρο.

* Φωτογραφία από εδώ.
   

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Οι... "300" ηρωικοί αναγνώστες