Έχω την εντύπωση ότι πρωτοείδα Τα Φιλαράκια (Friends ο αυθεντικός τίτλος) όταν ακόμα σπούδαζα στα Χανιά -άρα 2001 το αργότερο. Παιζόταν στο Star Channel, όπου παίζεται ακόμα έπειτα από είκοσι χρόνια. Σε ώρα ιδανική για να το βλέπεις τρώγοντας, φαγητό ή γλυκό. Ή χωνεύοντας έστω.
Δεν θυμάμαι αν μου άρεσε από την αρχή, πάντως σταδιακά εξελίχθηκε σε εθισμό. Υπήρξε μια μεγάλη περίοδος της ζωής μου, κυρίως στα '00s, που κανόνιζα τα Σαββατοκύριακά μου ώστε να μπορέσω να δω τα δύο επεισόδια που παίζονταν ημερησίως. Και ξενέρωνα άσχημα αν κάτι πήγαινε στραβά και τα έχανα. Αγκαλιά με τη Σάντη, στον καναπέ του σπιτιού της στα Χανιά, στο Αιγάλεω ή στου Ζωγράφου με Σταν και Μαρία, καλοκαίρια στη Σαλαμίνα αραχτός... Κάποια στιγμή πήραμε με τη Σάντη την υπόθεση στα χέρια μας: έναν χειμώνα, στη Σαντορίνη, είδαμε τις δύο ή τρεις τελευταίες σεζόν σε νοικιασμένα DVD, τρώγοντας παγωτό ξαπλωμένοι στο κρεβάτι.
Τα τελευταία αρκετά χρόνια είχα απομακρυνθεί από εκείνη τη ρουτίνα. Στη Σαντορίνη δεν ανοίγω ποτέ τηλεόραση, κι άλλωστε μέσα σε αυτή την εικοσαετία είδα όλα τα επεισόδια, πολλές φορές το καθένα. Παρ' όλη την εξοικείωση, όμως, ποτέ δεν είχα παρακολουθήσει όλη τη σειρά, με τη σωστή... σειρά, από την αρχή μέχρι το τέλος. Ο κωδικός Netflix που μού πάσαρε η Ειρήνη από Βρετανία ήταν χρυσή ευκαιρία. Κι έτσι ξεκίνησα, τον περασμένο Νοέμβρη. Χρειάστηκα μέχρι τον Γενάρη.
Όπως ήταν αναμενόμενο, εθίστηκα πάλι. Γυρνούσα απ' το σχολείο και έτρωγα βλέποντας Φιλαράκια, ξάπλωνα το βράδυ στο κρεβάτι κι έβλεπα Φιλαράκια. Περίεργο πράγμα, όμως: όταν τελείωσα, μού έλειψαν για μερικές μέρες κι αυτό ήταν όλο.
Προέκυψαν από την εμπειρία αυτή διάφορες σκέψεις -συν κάποιες ελλάσονες διαπιστώσεις. Το τραγούδι των τίτλων, ας πούμε, το "I'll Be There For You" των The Rebrandts, είναι πλέον πιθανότατα το κομμάτι που έχω ακούσει περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο στη ζωή μου -άθελά μου, έστω. Επιτέλους κατάλαβα τι ακριβώς λένε και οι στίχοι του, χάρη στους αγγλικούς υπότιτλους. Συνειδητοποίησα επίσης ότι το μεγαλύτερο μέρος των γυρισμάτων της σειράς έγιναν στο Λος Άντζελες και όχι στη Νέα Υόρκη, όπου διαδραματίζεται η πλοκή. Μιλάμε δηλαδή για μια περίεργη αντιστροφή της κατάστασης που περιγράφει το "California Dreamin'" των The Mamas & The Papas...
Έχει γραφτεί πολλές φορές -και ειπωθεί σε συζητήσεις με φίλους- πως οι έξι πρωταγωνιστικοί χαρακτήρες αποτελούν καρικατούρες, που είναι αδύνατον να συναντήσεις στην πραγματική ζωή. Συμφωνούσα μέχρι πρότινος, όμως πλέον δεν είμαι τόσο σίγουρος. Θυμάμαι, ας πούμε, ότι στον Στρατό συνάντησα ανθρώπους ακόμα πιο αδαείς από τον Τζόι. Και έχω συναντήσει άλλους, το ίδιο σαρκαστικούς με τον Τσάντλερ ή νευρωτικούς όσο και η Μόνικα. Ποιος δεν γνώρισε ποτέ πλουσιοκόριτσα τύπου Ρέητσελ, σοφές παλαβιάρες σαν τη Φοίβη ή φύτουλες τύπου Ρος; ΟΚ, αυτός ο τελευταίος είμαι εγώ...
Η κωμωδία, βέβαια, έτσι λειτουργεί: υπερβάλλοντας επί πραγματικών καταστάσεων και προσώπων. Όμως παρακολουθώντας με καθαρό μυαλό, ένιωσα ότι τα μέλη αυτής της κοσμαγάπητης παρέας είναι δυνατόν να αντιπροσωπεύσουν, μέσα στην εξέλιξή τους, κάθε άλλη παρέα. Ή ότι, εναλλακτικά, οι έξι χαρακτήρες θα μπορούσαν να αποτελούν απλώς τις διαφορετικές όψεις και αντιδράσεις του ίδιου προσώπου.
Υπάρχει φυσικά και το ζήτημα της διαχρονικότητας. Ναι, σήμερα κάμποσες από τις στιγμές και τα αστεία της σειράς χτυπάνε χορδές που στο μεταξύ ευαισθητοποιήθηκαν τα μάλα. Όμως το κάθε έργο (τέχνης ή μη) θα πρέπει πρώτα απ' όλα να μελετάται μέσα στο πλαίσιο της εποχής που το γέννησε. Η προσωπική μου αίσθηση είναι ότι για τα αμερικανικά (ακόμα περισσότερο για τα ελληνικά) δεδομένα της δεκαετίας 1994-2004, ζητήματα όπως εκείνο της παρένθετης μητέρας, του γάμου των ομοφυλοφίλων και κάμποσα ακόμα, αντιμετωπίζονται ως επί το πλείστον με θάρρος και προοδευτικότητα.
Διαβάζω πως η σειρά απέκτησε πρόσβαση στις νεότερες γενιές μέσω της παρουσίας της στο Netflix. Δεν αμφιβάλλω, όμως η δική μου "έρευνα" λέει άλλα: συναντώ κάμποσα παιδιά στο σχολείο που φορούν μπλουζάκι με το λογότυπο της σειράς, αλλά κανένα τους δεν έχει δει έστω ένα επεισόδιο. "Απλώς μου άρεσε το σχέδιο" είναι πάντοτε η απάντηση. Σύντομα θα έρθει το πέρασμά της στο συνδρομητικό κανάλι HBO -και πιθανότατα σε ακόμα μεγαλύτερο κοινό- ενώ έχει συμφωνηθεί και ένα reunion. Δεν είμαι ποτέ αντίθετος με τέτοια comeback, αλλά είμαι σίγουρος πως δεν θα προσθέσει κάτι στον μύθο.
Έχω "τσακωθεί" πολλές φορές για την καλλιτεχνική αξία του Friends, αλλά και για το αν όντως είναι αστείο, διασκεδαστικό, ευχάριστο θέαμα. Συχνά μου δινόταν η αίσθηση ότι οι "αντιρρησίες" απλώς δεν μπορούσαν να πιάσουν το χιούμορ εξαιτίας της όχι καλής επαφής τους με την αγγλική γλώσσα. Αν και δεν τους διαβάζω πια, οι ελληνικοί υπότιτλοι πάντα έχαναν πολλά από τα έξυπνα αστεία και λογοπαίγνια. Όσο για τον χαρακτηρισμό "αμερικανιά", ας πω μόνο πως για μένα αποτελεί σχεδόν πάντα πρόσκληση και όχι προειδοποίηση...
Γέλασα, λοιπόν, και πάλι με την καρδιά μου. Και έκλαψα φυσικά. Το φινάλε, με τα λίγα λόγια και τα πολλά συναισθήματα, με τουμπάρει κάθε φορά. Και καθώς η κάμερα φεύγει απ' τα πρόσωπα και ζουμάρει στο "ματάκι" της πόρτας της Μόνικας, νιώθω πως αυτό έβλεπε και στη δική μου ζωή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου