Δευτέρα 28 Φεβρουαρίου 2022

Ένα αντίο στη Μαριέττα Γιαννάκου (1951-2022)

Τη Μαριέττα -έτσι, σκέτο, με οικειότητα, ακούγεται πάντα το όνομά της στο σπίτι μας- δεν την έζησα σχεδόν καθόλου από κοντά, κι ας ήταν πρώτη ξαδέρφη της μητέρας μου. Τη συναντούσα αραιά και πού σε κοινωνικές συναναστροφές, όμως περισσότερο την έμαθα από τις αφηγήσεις της μάνας μου, για τα παιδικά τους χρόνια στο Γεράκι, και για τα φοιτητικά τους στην Αθήνα -για τις περιόδους, δηλαδή, που οι δυο τους ήταν πολύ κοντά. Πολύ πιο καλά γνώρισα τη μαμά της, τη θεια-Ζωή· στο σπίτι της στο χωριό πέρασα κάποια από τα παιδικά μου χρόνια.

Η εικόνα που έχω, οπότε, ήταν από μακριά -αυτή που έχουν οι περισσότεροι. Και είναι μια εικόνα που έκανε την πλειοψηφία των άλλων πολιτικών, σύγχρονών της ή νεότερων, να μοιάζουν με καρτούν. Η σοβαρότητα και η ψυχραιμία, στις κινήσεις και στις τοποθετήσεις, είναι κάτι που σπανίζει ολοένα και περισσότερο στον εν λόγω χώρο, άλλωστε. Ιδιαίτερα εκτίμησα τη Γιαννάκου για τη στάση της στο θέμα με το βιβλίο της Ιστορίας το 2007, και για το γεγονός ότι δεν υπερψήφισε το πρόσφατο νομοσχέδιο του κόμματός της για τη συνεπιμέλεια. Αλλά και οι ευρύτερες αλλαγές που επιχείρησε στην Παιδεία, παρότι πυροδότησαν τότε έντονες αντιδράσεις, είχαν πολλά θετικά σημεία. 

Η Μαριέττα ήταν, όμως, αγωνίστρια και στην προσωπική της ζωή: πέρασε από σαράντα κύματα, χωρίς να το βάζει κάτω. Πάλευε, θα 'λεγε κανείς, για πράγματα που ήθελε και πίστευε, χωρίς να πολυδίνει σημασία στο κορμί που την κουβαλούσε. Έφθειρε τον εαυτό της, προσπαθώντας πάντα για κάτι. Είχε κάτι το αληθινά ηρωικό η στάση της -έτσι το βλέπω.

Δεν ανήκω σε εκείνους που έχουν ανάγκη να νιώσουν υπερηφάνεια μέσω της συγγένειας ή της κοινής καταγωγής με αναγνωρίσιμα πρόσωπα, και γι' αυτό μέχρι τούδε ελάχιστοι φίλοι ήξεραν για τη σχέση με τη Μαριέττα Γιαννάκου. Σπουδαίοι άνθρωποι βγαίνουν, άλλωστε, από όλους τους τόπους, υπό διάφορες συνθήκες· για πολλούς απ' αυτούς δεν μαθαίνουμε ποτέ τίποτα. Εκείνη νομίζω κράτησε καλά τις ισορροπίες με την καταγωγή της: βοήθησε τον τόπο της, χωρίς να υποκύψει σε συναλλαγές. Δεχόταν πάντα με αξιοπρέπεια την αγάπη των συμπατριωτών της, αλλά κρατούσε και τις απαραίτητες αποστάσεις.

Την αποχαιρετώ, με τη σκέψη μου στην κόρη της, τη Ζωή.

Βάζω να ξαναδώ και το παρακάτω βίντεο, από τηλεοπτική της εμφάνιση προ δύο ετών. Για να διαπιστώσω ξανά πόσο πιο ψύχραιμη και ευγενική είναι, σε σχέση με τους περισσότερους στο πάνελ, ενώ το αντίθετο θα περίμενε κανείς να συμβεί με βάση τη θέση του καθενός. Τέτοιους ανθρώπους χαίρεσαι να τους παρακολουθείς, είτε συμφωνείς είτε διαφωνείς με τις απόψεις τους.

Θα (μας) λείψει.

* Φωτογραφία από εδώ

Δευτέρα 14 Φεβρουαρίου 2022

Gimme 10: Οι φιλοξενούμενοι XXXVII

Η 37η πεντάδα καλλιτεχνών που φιλοξενήθηκαν στη στήλη-θεσμό που επιμελούμαι από το 2009 στο Mix Grill μάς βρίσκει στα τέλη 2015/αρχές 2016.





Τρίτη 1 Φεβρουαρίου 2022

Ένα αντίο στον Νίκο Αντύπα (1953-2022)

Μεταίχμιο '80s/'90s, μέσα στο Opel Ascona, απόγευμα -ή βράδυ;-, ταξίδι από Αθήνα για Σπάρτη. "Τα βράδια μου τα εργένικα, τραγούδια λέω αρμένικα...". "Ποια είναι αυτή;" Η απάντηση είχε έναν ειρωνικό τόνο. Ο ήχος μού έγινε στάμπα.

Αρχές 1997, Χανιά, έξω από το δισκάδικο του Σταθόπουλου. "Μη με πας απ' το σπίτι, τ' ακούς; Στον Θεό να με πας." Ανατριχίλα.

Πιο πριν, "Προσωπικές Οπτασίες", "Δι' Ευχών". Πιο μετά, "Η Ρίζα Του Ιεσσαί", "Εγώ Ήμουν Εσύ"...

Είναι αμέτρητες οι στιγμές της δισκογραφίας του Νίκου Αντύπα που αγάπησα, και που συνέδεσα με στιγμές της ζωής μου. Διάβασα πολλά για εκείνον, άκουσα άλλα τόσα, συμπλήρωσα το παζλ με τα χρόνια. Σπουδαίος μουσικός, ενορχηστρωτής, παραγωγός, συνθέτης -σε όλα διέπρεψε. Με ήχο που "πρόδιδε" την προέλευσή του με τη μία. Πρόσωπο που αγαπήθηκε όσο δημιουργούσε, αλλά και που αντιπαθήθηκε έντονα, όταν ανέλαβε πρόεδρος της Αυτοδιαχείρισης.

Έχοντας όλα αυτά στον νου, του έστειλα, 17 Μαρτίου του '21, ένα μήνυμα στο Messenger. Θα είχε, άραγε, τη διάθεση να μου μιλήσει για τους δίσκους του, και για τις συμμετοχές του σε δίσκους άλλων, προκειμένου να γράψω ένα βιβλίο για το ελληνικό τραγούδι; Δεν περίμενα πολλά. Αλλά τα πήρα όλα.

Μου αφιέρωσε ένα κυριακάτικο μεσημέρι του, και μου αφηγήθηκε ιστορίες, και μου περιέγραψε συναισθήματα. Λες και δεν υπήρχε η απόσταση, η έλλειψη οποιασδήποτε προηγούμενης γνωριμίας. Λες και το Zoom ήταν κάποιο απόμερο καφέ, που το έλουζε ο ζεστός ήλιος.

Κι όχι μόνο αυτό: θα μού έδινε κι άλλον χρόνο, αν μου προέκυπταν κι άλλες απορίες. Δεν πρόλαβα· προδόθηκα· αμέλησα. Κρατάω αυτή του την προσιτότητα, που κάθε άλλο παρά μπλαζέ ή "εύκολη" ήταν.

Πλέον το χρωστάω στη μνήμη του να γράψω κάτι -να βγει κάτι από εκείνη την κουβέντα. Ελπίζω ότι, παρά τις ανεπάρκειες και τους τρόμους μου, κάποτε θα το καταφέρω.

* Φωτογραφία από εδώ

Οι... "300" ηρωικοί αναγνώστες