Και όντως, ο Mañas πραγματεύεται μια πολύ ενδιαφέρουσα ιδέα εδώ, και το κάνει αριστοτεχνικά. Βεβαίως η ιστορία του είναι σοκαριστική, έστω κι αν όχι πρωτάκουστη, κι εξελίσσεται με ολοένα και πιο ακραίο τρόπο. Τι σημαίνει η επιτυχία για έναν καλλιτέχνη, και μέχρι πού μπορεί να φτάσει για να την επιτύχει; Η απάντηση στο ερώτημα δεν είναι μονοσήμαντη, όμως ο ήρωας του βιβλίου σίγουρα ήταν διατεθειμένος για μεγάλες υπερβάσεις...
-----
Τι φοβερά κακά παιχνίδια, αυτά της μνήμης, που εκ των υστέρων, μας χαλκεύουν την πραγματικότητα!
-----
[...] ο χρόνος μου ήταν υπερβολικά πολύτιμος για να τον χαραμίσω σε κάτι άλλο πέρα από θρήνους για τη δυστυχισμένη μου ύπαρξη.
-----
Ήμουν διατεθειμένος για το οτιδήποτε προκειμένου να εισέλθω στον Όλυμπο της Τέχνης. Η Τέχνη ήταν για μένα η ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ: ο σεβασμός στην ανθρώπινη ύπαρξη δεν ήταν παρά μια ωχρή, αφηρημένη έννοια δίπλα της. Τα ανθρώπινα όντα δεν ήμασταν ίσοι σε σχέση με μια αμφίβολη γνωστική ικανότητα. Όχι, τίποτα τέτοιο. Μόνον οι καλλιτέχνες είχαν μια ζωή πλήρη σε σχέση με τη μυθοπλαστική τους ικανότητα: αυτοί ήταν τα μοναδικά πραγματικά υποκείμενα, οι μόνοι ικανοί να αναδημιουργήσουν την πνευματική πραγματικότητα της κάθε εποχής. Οι υπόλοιποι δεν ήταν παρά η επουσιώδης μάζα, τα αντικείμενα της Τέχνης, ασθενικές αντανακλάσεις μιας αληθινής ζωής.
-----
Εγώ ήξερα πώς όφειλε να είναι ο αληθινός καλλιτέχνης και σ' αυτό έγκειτο η αποστολή μου σ' αυτόν τον κόσμο: να αναγνωριστώ σαν καλλιτέχνης για να μεταβληθώ σε καθοδηγητή του και να δείξω στους ανθρώπους το δρόμο. Το έργο ήταν βαρύ. Εγώ ήμουν ο απεσταλμένος μιας υπεράνθρωπης θέλησης, ο Μεγάλος Δημιουργός, κατ' εικόνα και καθ' ομοίωση του οποίου ήμασταν φτιαγμένοι οι καλλιτέχνες, μου είχε υποδείξει την αποστολή μου κάνοντας να έρθει στα χέρια μου το μυθιστόρημα. Τίποτε απ' όσα μου είχαν συμβεί έκτοτε δεν ήταν τυχαίο. Τα πάντα ήταν μέρος ενός σχεδίου, γιατί όλοι είμαστε ήρωες του μυθιστορήματος κάτω από την μπαγκέτα του Μεγάλου Συγγραφέα...
-----
Οι μακάβριες εκείνες σκέψεις είχαν βυθιστεί στο λασπερό βούρκο, όπου η μνήμη καταπνίγει όλους τους συλλογισμούς που δεν εκφράζονται ποτέ σε πράξεις.
-----
Από τη στιγμή που είχα την απρόσμενη διαίσθηση αυτής της ανώτερης θέλησης, δε γινόταν να αποφύγω την ανησυχητική εντύπωση να αισθάνομαι ως αντικείμενο παρατήρησης.
Όλα τα ανθρώπινα όντα είμαστε εν δυνάμει εγκληματίες, όλοι έχουμε κάποια στιγμή σκεφτεί να σκοτώσουμε. Υπάρχει, πράγματι, κάποια διαφορά ανάμεσα στο να σκεφτείς κάτι και στο να το κάνεις; Τα νοερά εγκλήματα με τα οποία ικανοποιούμε τη νοσηρή μας περιέργεια καθισμένοι μπροστά στην τηλεόραση, ή μήπως δεν είμαστε και 'μεις ένα μέρος της ύπαρξης του εγκλήματος; Μέρος της συγκίνησης του εγκλήματος έγκειται στο ότι περνάμε το όριο ανάμεσα στο νόμιμο και στο παράνομο, περνώντας από την πλευρά του σκέτου παρατηρητή που είμαστε, στην πλευρά του πρωταγωνιστή.
-----
[...] γνώριζα πως η εσωτερική διαμάχη ήταν ανώφελη. Οι αντιφάσεις της σκέψης ήταν καταδικασμένες να εξασθενίσουν μπροστά στην χωρίς αντίλογο ενότητα της πράξης. Όλες οι συναισθηματικού τύπου κρίσεις, που είχαν γεννηθεί από μια παιδεία ιδεολογικά εξαρτημένη από απροσδιόριστες ηθικές αξίες που με έκαναν αλληλέγγυο με την αφηρημένη έννοια που ονομάζουμε Ανθρωπότητα, έδειχναν αδύναμες μπροστά στην ακόρεστη "δίψα της ύπαρξης" που έλεγχε την εύθραυστη θέλησή μου.
-----
Τώρα που αποδεικνύονταν τα όρια της αστυνομικής δύναμης, ο συγκεκριμένος νόμος δε μου φαινόταν μια ανώτερη αξία, αλλά μια σκέτη διοικητική σταθερά, όπου μερικοί άνθρωποι, σκλάβοι της αφηρημένης ιδέας του Κράτους, προσπαθούσαν να πετύχουν την εκτέλεση του καθήκοντος.
-----
Η διαπίστωση της ανικανότητας της κρατικής δύναμης είχε λειτουργήσει ως μια αποκαλυπτική εμπειρία η οποία με είχε εμποτίσει με μια ανασφάλεια που είχε γειτονέψει με το ζωτικό μου πανικό. Τι ήταν αυτό που παρεμπόδιζε τον οποιονδήποτε απ' αυτούς τους απατεώνες που βάδιζαν ελεύθεροι στο δρόμο να μου επιτεθεί για να με ληστέψει; Μόνον ο φόβος της τιμωρίας συγκρατεί τον εγκληματία που κατοικεί σε καθένα από μας. Εγώ είχα νικήσει αυτό το φόβο, αλλά κάνοντάς το, εμφανιζόταν ένας καινούργιος: ο φόβος του Ανθρώπου. Με κατεστραμμένο τον ηθικό μου δεσμό με τη νομιμότητα, βρισκόμουν τώρα μπλεγμένος σ' έναν κόσμο χομπσιανής βίας. Έβλεπα σε κάθε κατάσταση, τη δυνητικότητα προσωπικού κινδύνου.
-----
Οι ωραίες γυναίκες είναι φαντάσματα, πλάσματα της φαντασίας που προσεγγίζουν με ελλείψεις μια ιδέα. Η Μάρτα είναι το αντίθετο. Κάθε δικό της ελάττωμα, για μένα είναι μια αρετή. Αντιλαμβάνεσαι τι θέλω να πω; Έχω περάσει την πουτάνα τη ζωή μου γράφοντας ψέματα, ξεγλιστρώντας. Τώρα θέλω να ζήσω. [...] Έχω αφομοιώσει τη φαντασία της ύπαρξής μου. Αυτό την έχει κάνει, όλως παραδόξως, πιο αληθινή.
-----
Του συγχωρούσε τις εφήμερες απιστίες του γιατί ήξερε πως δεν ήταν τίποτε παραπάνω από αντικείμενα που πάνω τους ξεσπούσε το εγώ του. Και 'κείνη, ήταν η γυναίκα που έλεγχε τον άντρα που εξουσίαζε τις γυναίκες, παρά η απατημένη σύζυγος.José Ángel Mañas, Συγγραφέας Σε Απόγνωση, μετάφραση Μαρίας Καλφούντζου, εκδόσεις Ακτή - Οξύ, 2000 (πρώτη έκδοση 1996)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου