Δι-α-φωνίες

Στο τεύχος 145 του περιοδικού Δίφωνο (10/2007) που κυκλοφόρησε σήμερα, δημοσιεύεται επιστολή που είχα στείλει με e-mail στις 13 Αυγούστου με θέμα "Ψαλμός σε ήχο ευθύ". Την δημοσιεύω αυτούσια μαζί με την απάντηση της διευθύντριας του περιοδικού, κας Στέλλας Βλαχογιάννη (ο τίτλος που δόθηκε στην επιστολή δεν είναι δικός μου). Αναμένω τα σχόλιά σας.


Παρ' όλη την αγάπη!

Φίλες και φίλοι του Διφώνου, γεια σας. Θα ξεκινήσω αυτό το γράμμα, παραλείποντας τα καθιερωμένα συγχαρητήρια, καθώς, εκτός του ότι θα τα έχετε πια χορτάσει, θα ήταν και εντελώς ανειλικρινή από τη μεριά μου, αφού, όπως θα καταλάβετε και από τα παρακάτω, σας γράφω για να σας τα ψάλω. Έχοντας κουραστεί από την απόλυτη νηνεμία που επικρατεί στη στήλη της αλληλογραφίας και αφού παρατήρησα ότι το περιοδικό τώρα τελευταία μυρίζει ναφθαλίνη, μάζεψα τις σκέψεις μου και σας τις αραδιάζω.

Θυμάμαι κάποτε (επί Μιχάλη Κουμπιού) το αγαπημένο μου ελληνικό περιοδικό έμοιαζε ζωντανό και κατά καιρούς με ιδέες, που μπορεί να μην ήταν πρωτότυπες, αλλά του έδιναν άλλο αέρα (έξτρα τεύχη για το βιβλίο, τη μουσική παιδεία κλπ., συνεντεύξεις στις οποίες συμμετείχαν οι αναγνώστες, cd με ιδιαίτερη θεματολογία, ρεσιτάλ τραγουδιού στο Ωδείο Φίλιππος Νάκας κ.ά.). Παράλληλα, το εξώφυλλό του μας παρουσίαζε συχνά προτοεμφανιζόμενα πρόσωπα, αλλά και ήδη γνωστά, που όμως σπάνια εμφανίζονταν στον μουσικό τύπο.

Στην μετά Κουμπιόν εποχή όμως κάτι στράβωσε. Σαν κάποιος να πάτησε το rewind και να πηγαίνουμε πίσω στο χρόνο. Στο εξώφυλλο παρακολουθώ μια ατέλειωτη παρέλαση δεινοσαύρων: Βιτάλη, Μητροπάνος (επί Μαριάνθης Πελεβάνη), Μητσιάς, Μαρκόπουλος, Νταλάρας (επί της νέας ντιρεκτρίς, κας Στέλλας Βλαχογιάννη) και ποιος ξέρει τι μας περιμένει ακόμα. Ειδικά στην περίπτωση του Νταλάρα, η κα Βλαχογιάννη, με πολύ μαεστρία ομολογουμένως, κατάφερε να κάνει την «επιστροφή του Διφώνου στον κύριο (!;) κορμό του λεγόμενου έντεχνου τραγουδιού που είχε κάπως παραμεληθεί (!;) τα τελευταία χρόνια» εντελώς αναίμακτα, απολογούμενη τάχα μου εκ των προτέρων, καταφέρνοντας έτσι να εκβιάσει την αντίδραση κάποιων αναγνωστών που θεώρησαν κάτι τέτοιο προσβλητικό για τον τραγουδιστή. Έτσι επιστρέψαμε επισήμως στις ασφαλείς επιλογές και το κοινό κοιμάται ήσυχο γιατί, ποιος αλήθεια δε λατρεύει τη Δήμητρα Γαλάνη; Μήπως όμως η απολογία για τον Νταλάρα έγινε γιατί υποσυνείδητα η κα Βλαχογιάννη ένιωθε τύψεις που έθαβε για άλλη μια φορά τους πρωτοεμφανιζόμενους για χάρη των πολυπροβεβλημένων;

Αλλά ξέχασα: υπάρχει και το εξώφυλλο με τη "γενιά του 2010". Αυτό δεν μπορεί παρά να αποτελεί υποστήριξη της νέας γενιάς. Επιτρέψτε μου να αμφιβάλλω. Ποια είναι αυτή η νέα γενιά που λανσάρετε; Τρεις τραγουδιστές (δύο αν αφαιρέσεις τη μετενσάρκωση του Νίκου Ξυλούρη) και τρεις στιχουργοί. Θεωρείτε ότι πρέπει να είναι 25άρηδες γιατί οι 30άρηδες δεν είναι πραγματικά νέοι. Άρα λοιπόν, για να ασχοληθείτε με κάποιον, ή πρέπει να είναι σιτεμένος ή να μην ξέρει τι του γίνεται, όπως έδειξαν οι συμπαθέστατοι κατά τα άλλα εκλεκτοί σας. Τους καλλιτέχνες του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης τους απορρίπτετε γιατί είναι... ηλικιωμένοι και, παρότι χαρακτηρίζετε τον Σταύρο Σιόλα «αξιολογότατο», δεν του έχετε πάρει ούτε μία συνέντευξη. Αντίθετα, «χώσατε» τον 40άρη Θανάση Πλαταμώνα στο κόλπο ως «δείγμα της ασθένειας της ελληνικής δισκογραφίας». Το ανήκουστο όμως ήταν ότι δεν υπήρχε στο αφιέρωμα αυτό κανένας δημιουργός μουσικής. Ενώ αναφέρονται κάποια νέα ονόματα, δεν υπήρχε συνέντευξη κανενός, παρά μόνο της Δανάης Παναγιωτοπούλου, με την ιδιότητα όμως της στιχουργού. Χωρίς μουσικούς, το μόνο που θα μπορούσε κανείς να περιμένει από τα παιδιά αυτά θα ήταν η διοργάνωση κάποιας βραδιάς απαγγελίας ποίησης. Μουσική και τραγούδια πάντως, σίγουρα όχι.

Τα πράγματα είναι απλά: αφήστε τα ληξιαρχεία να ασχολούνται με τις ηλικίες (άλλωστε μια τέτοια συζήτηση δεν συμφέρει ούτε εσάς) και κοιτάξτε να στηρίξετε αυτούς τους πρωτοεμφανιζόμενους καλλιτέχνες που (θεωρείτε ότι) αξίζουν μια ευκαιρία. Και υποστηρίξτε περισσότερο τους αυτοδύναμους δημιουργούς (τραγουδοποιούς, συγκροτήματα). Όπως φάνηκε και από το κείμενου του κου Αγοραστού Ο ήχος των 25άρηδων, αυτοί είναι κυρίως που οδηγούν τις εξελίξεις στο εξωτερικό και μάλιστα εδώ και 50 χρόνια. Εμείς αντίθετα περιμένουμε τον επόμενο Θεοδωράκη και τον επόμενο Λευτέρη Παπαδόπουλο.

Μη με παρεξηγήσετε, δεν είμαι αντιδραστικός. Δεν λέω να μην ξαναπάρετε συνέντευξη από τον Νταλάρα, τον οποίο εκτιμώ ιδιαίτερα σαν ερμηνευτή και μουσικό, ή τη Γαλάνη που είναι από τις πολύ αγαπημένες μου φωνές. Απλώς λέω ότι το εξώφυλλό σας είναι το πρόσωπό σας και με τέτοια μπαγιάτικα μούτρα πώς θα κυκλοφορείτε εκεί έξω; Δείξτε μας το φρέσκο, το ζωντανό μούτρο σας! Και πάρτε το χαμπάρι: έχετε τεράστια ευθύνη ως το μοναδικό ευρείας κυκλοφορίας περιοδικό για το σύγχρονο ελληνικό τραγούδι. Αν δεν βοηθήσετε εσείς στην ανανέωση, τότε ποιος; Δεν μπορούμε να γκρινιάζουμε για τις εταιρείες και την τηλεόραση που κάνουν ζημιά και να ξεχνάμε την ευθύνη που φέρουμε εμείς οι υπόλοιποι είτε λεγόμαστε ακροατές είτε μουσικοί είτε δημοσιογράφοι.
Άλλο παράπονο: τα κείμενα. Πρέπει να ξεφύγετε επιτέλους από τα απλά αναφορικά κείμενα και να μας προσφέρετε κάτι καλύτερο. Προς στιγμήν χάρηκα όταν είδα ότι δημοσιεύσατε κείμενο μουσικολόγου για τον Μαρκόπουλο, αλλά τελικά ήταν από τα πιο ανούσια πράγματα που έχω διαβάσει. Οι περισσότεροι συντάκτες μοιάζουν να γράφουν στο ρελαντί και, εκτός από τον Ζήλο, κανείς δεν μου δίνει την εντύπωση ότι το γράψιμο είναι η αναπνοή του. Γράψτε σαν να εξαρτάται η ζωή σας απ’ αυτό! Και δώστε μας περισσότερα από αυτά που φαίνονται στην επιφάνεια. Τα κείμενα της δισκοκριτικής θα πρέπει επίσης να γίνουν πιο περιεκτικά και να μη μένουν στα τετριμμένα. Και αλήθεια, γιατί η κα Μπάκα αναφέρεται στον εαυτό της στον πληθυντικό;

Εδώ και πάρα πολύ καιρό έχετε στήλη όπου δημοσιεύονται στίχοι νέων στιχουργών. Ψιθυριζόταν ότι οι περισσότεροι Έλληνες γράφουν στιχάκια και επιβεβαιώθηκε πανηγυρικά. Δεν μπορείτε επιτέλους να κάνετε και ένα κάλεσμα σε νέους τραγουδοποιούς, συνθέτες, στιχουργούς, συγκροτήματα να σας στείλουν ολοκληρωμένα τραγούδια, να επιλέξετε τα καλύτερα και να παρουσιαστούν σε ένα φεστιβάλ ή μέσω του cd σας; Και επιτέλους, φίλοι μου, η άποψη ότι ο στίχος πρέπει να έχει τον πρώτο λόγο είναι απαράδεκτη! Για τραγούδι μιλάμε! Μουσική και στίχος. Αλλιώς υπάρχουν και οι ποιητικές συλλογές.

Μια διόρθωση-συμπλήρωση για την αναφορά του κου Αραβανή σχετικά με το τραγούδι Hands Free από το δίσκο Έχω Άνθρωπο. Το πρώτο τραγούδι σε «ρυθμό πιο συντηρητικό» με ξενόφερτο όρο (ή μάλλον με ένα σωρό από δαύτους) που γνωρίζω εγώ είναι το Computer Love από το δίσκο του Χάρρυ Κλυνν The Harry Klynn Files Ανάποδα (1997) σε μουσική Διονύση Τσακνή και στίχους Χάρρυ Κλυνν-Βαγγέλη Μπαλαφούτη.

Αυτά είχα να σας πω για την ώρα. Παρακαλώ συγχωρήστε μου τη μακρηγορία και τον επιθετικό τόνο. Μην ξεχνάτε όμως: σας αγαπώ!


Μετά (τσουχτερής) τιμής
Μιχάλης Τσαντίλας
mictsant@yahoo.gr,
www.myspace.com/arockaria

Υ.Γ.: Αλήθεια, τώρα που ο Νταλάρας τραγουδάει Χατζηγιάννη, δεν τους κάνετε ένα εξώφυλλο μαζί αγκαλιασμένους; Πάρτε τους και μία συνέντευξη και ρωτήστε τους για την καλλιτεχνική ανάγκη που τους οδήγησε σε αυτή τη συνεργασία.


ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Αγαπητέ κύριε (όνομα και πράμα;) Τσαντίλα

Δεν θα παρακολουθήσω ούτε το ύφος σας ούτε τις επιμέρους αγένειές σας. Επίσης δεν θα απαντήσω σε θέματα που θεωρώ ήδη απαντημένα (λ.χ. εξώφυλλο Γ. Νταλάρα). Λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη μας την κριτική σας - γι' αυτό και τη δημοσιεύουμε άλλωστε - και την αφήνουμε κι αυτήν όπως και όλο το περιοδικό στην κρίση των αναγνωστών του Φόνου. Θα σας απαντήσω σε τρία μόνον θέματα:
α) Η κυρία Μπάκα γράφει στον εαυτό της στον πληθυντικό γιατί ανήκει σε μια γενιά δημοσιογράφων που διδάχτηκε την αγωγή και την ευγένεια στο γράψιμο. Το πρώτο πρόσωπο μπορεί να είναι πιο... οικείο, αλλά είναι και ολίγον - επιτρέψτε μου - φασιστικό. Βέβαια, είναι αποτέλεσμα των συναδέλφων μας που "γεννήθηκαν" στην τηλεόραση και κατάλαβαν πολύ καλά την ανταλλαξιμότητα του Εγώ τους.
β) Πολύ καλά κάνετε και ξεχωρίζετε τα κείμενα του κ. Αργύρη Ζήλου· είναι τιμή μας να είναι συνεργάτης μας. Ωστόσο, δεν συμφωνώ καθόλου μαζί σας στα υπόλοιπα που σημειώνετε. Θεωρώ ότι το επίπεδο των κειμένων του Διφώνου είναι από τα υψηλότερα δυνατά στον ελληνικό τύπο.
γ) Τα έξτρα τεύχη εξακολουθούν να κυκλοφορούν όπως και οι εκδηλώσεις στο Ωδείο Φίλιππος Νάκας εξακολουθούν να γίνονται. Αν σας περνούν απαρατήρητα μάλλον θα πρέπει να ελέγξετε το θυμικό σας, το οποίο – ξαναεπιτρέψτε μου – από ό,τι δείχνει η επιστολή σας βρίσκει ένα περιοδικό καλό ή κακό ανάλογα με τον διευθυντή που έχει...

Στέλλα Βλαχογιάννη
(ντιρεκτρίς)