Μουσική ανασκόπηση του 2016

"Είμαστε 35+ και οι ήρωές μας έπαιρναν όλα τα ναρκωτικά". Κάπως έτσι εξήγησε το θανατικό που έπεσε το 2016 στον μουσικό (και ευρύτερο καλλιτεχνικό) χώρο ο φίλος μου ο Χρήστος Χριστοδούλου (που πέρυσι κυκλοφόρησε ένα videogame soundtrack που πρέπει να ακούσετε) - κι έχει δίκιο. Είναι κάτι που δυστυχώς θα συνεχίσουμε να βλέπουμε τα επόμενα χρόνια, και παρότι για εμάς τους ακροατές τους οι απώλειες των σπουδαίων (και λιγότερο σπουδαίων) δημιουργών είναι κάτι λυπηρό, απέχει μακράν από το να είναι η τραγωδία της χρονιάς που πέρασε. Άλλωστε, οι περισσότεροι από αυτούς τους ανθρώπους είχαν τις ευκαιρίες τους και τις επιτυχίες τους, και την τύχη να ορίζουν τις ζωές τους. Αντίθετα, είναι οι θάνατοι και η καταστροφή στα πολεμικά (και άλλα) μέτωπα ανά την υφήλιο που πρέπει να μας στενοχωρούν και να μας οργίζουν - αν υπάρχει μέσα μας κάτι που να μην έχει τσακιστεί από την αλλοτρίωση.

Αλλά ας περάσουμε στην μουσική παραγωγή του 2016, η οποία είναι το θέμα μας εδώ. Αυτή, λοιπόν, υπήρξε (όπως κάθε χρονιά) πλούσια και ενδιαφέρουσα - όσοι υποστηρίζουν το αντίθετο ή δεν ψάχνουν σωστά ή είναι ακραίοι ελιτιστές, και σε κάθε περίπτωση, δεν μας απασχολούν. Οι λίστες με τα "καλύτερα" είναι πλέον αμέτρητες, οπότε, όπως και με την ίδια τη μουσική, χρειάζεται να κάνει κανείς ένα ξεσκαρτάρισμα. Προσωπικά εμπιστεύομαι εκείνες που είναι μαζεμένες (20, 30, άντε 40 δίσκους το πολύ) και που προέρχονται από ανθρώπους των οποίων την κρίση έχω τσεκάρει και εμπιστεύομαι. Δυστυχώς έχουμε πήξει από δημοσιοσχετίστες (που θα βάλουν τα πάντα στη λίστα τους προκειμένου να συνεχίσουν να τους στέλνουν δισκάκια οι μπάντες), από "ψαγμένους" (που θα βάλουν μόνο από bandcamp, μην και τους πει κανείς ότι γίνανε "εμπορικοί") και από εκείνους που ακούνε μόνο ένα πράγμα (δηλαδή δεν ακούνε).

Ξεκινώντας από το ελληνικό μουσικό τοπίο (το οποίο θα έπρεπε να μας απασχολεί περισσότερο), ρίξτε πρώτα μια ματιά στην συλλογική λίστα του Avopolis, κι έπειτα δείτε παρακάτω το δικό μου ψηφοδέλτιο:

1. Καντάδες Για Ένα Δαίμονα - Βασίλης Λαγός Quintet

2. Black Peak - Xylouris White

3. Σωτήρες - Σωτήρες

4. Άχρηστη Γενιά - Bazooka

5. Έτοιμοι Ένα - The Boy

6. Συγκεκριμένα Διαμερίσματα - Κτίρια Τη Νύχτα

7. 38τ.μ. - Αλέξανδρος Εμμανουηλίδης 

8. Quantum Unknown - Gravitysays_i 

9. Mayhem In Blue - Hail Spirit Noir 

10. Ακούγοντας Και Μαθαίνοντας - Νέγρος Του Μοριά 

11. Ομόνοια - Κ. Βήτα

12. Το Καλοκαίρι Του Άχυρου: Ιστορίες Του Καλοκαιριού & Της Μνήμης - Δημήτρης Βεριώνης 

13. Οι Μπαλάντες Της Οδού Ατθίδων - Γιώργος Φλωράκης 

14. Οδός 55 - Οδός 55

15. ΝΥΝ - Κρίστη Στασινοπούλου/Στάθης Καλυβιώτης

Αξίζει κανείς να παρατηρήσει ότι και στις δύο λίστες σχεδόν απουσιάζουν παντελώς κυκλοφορίες των (λεγόμενων) μεγάλων εταιρειών. Αυτό μόνο τυχαίο δεν είναι, καθότι οι εν λόγω "οργανισμοί" έχουν αφεθεί στην ασφάλεια του δοκιμασμένου, του σίγουρου, του βιομηχανικού προϊόντος, εν ολίγοις. Θα κυκλοφορήσουν κάποτε, ως "άλλοθι", και κάτι ελαφρώς αρτίστικο (βλέπε Αλέξανδρο Εμμανουηλίδη και Κ. Βήτα), χωρίς να καταλαβαίνουν απαραίτητα την σημασία του, ούτε βέβαια και να το υποστηρίζουν όσο θα έπρεπε. Κατά τα άλλα, οι ανεξάρτητες εταιρείες και παραγωγές κυριαρχούν, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι από μόνη της αυτή η επιλογή εγγυάται κάτι ως προς την ποιότητα. Το να ηχογραφήσεις μουσική είναι πλέον πιο απλό από ποτέ. Το να φτιάξεις κάτι σπουδαίο παραμένει όσο δύσκολο ήταν πάντα - μην πω ότι δυσκολεύει έτι περαιτέρω.

Στο διεθνές στερέωμα, από την άλλη, τα πράγματα είναι αδύνατο να χαρτογραφηθούν, λόγω του όγκου των δεδομένων. Αναγκαστικά, οι περισσότεροι παραμένουμε στην επικράτεια της δυτικής παραγωγής (εκεί ανήκομεν άλλωστε) και ενίοτε ανατρέχουμε σε γνώστες άλλων πεδίων για να κρατάμε μια μίνιμουμ πληροφόρηση. Αφού τσεκάρετε την τελική λίστα του Avopolis, δείτε και τη δική μου:

1. Blackstar - David Bowie

2. Hopelessness - ANOHNI

3. A Cosmic Rhythm With Each Stroke - Vijay Iyer/Wadada Leo Smith

4. Skeleton Tree - Nick Cave And The Bad Seeds

5. Love You To Death - Tegan And Sara

6. Lemonade - Beyonce

7. The Glowing Man - Swans

8. Värähtelijä - Oranssi Pazuzu
9. Blond - Frank Ocean

10. Stranger To Stranger - Paul Simon

11. You Want It Darker - Leonard Cohen

12. 22, A Million - Bon Iver

13. Wildflower - The Avalanches

14. Blank Face - Schoolboy Q

15. A Sailor's Guide To Earth - Sturgill Simpson

16. The Hope Six Demolition Project - PJ Harvey

17. It's Hard For Me To Say I'm Sorry - Fennesz & Jim O' Rourke

18. Coloring Book - Chance The Rapper

19. Freetown Sound - Blood Orange

20. A Seat At The Table - Solange

21. She Sleeps, She Sleeps - Fire!

22. The Midnight Sun - C Duncan

23. Teens Of Denial - Car Seat Headrest

24. The Life Of Pablo - Kanye West

25. Barbara Barbara, We Face A Shining Future - Underworld

Παρότι ξεχώρισα για άλλη μια χρονιά αρκετά άλμπουμ της μαύρης μουσικής, δεν θα συμφωνήσω με όσους αναδεικνύουν στον υπερθετικό βαθμό την εν λόγω σοδειά. Νομίζω ότι συμβαίνουν πολλά ωραία πράγματα και αλλού: στην τζαζ, στον σκληρό ήχο, στην ποπ, ακόμα και στον ευρύτερο χώρο του ροκ, τον οποίο πολλοί επιμένουν να θεωρούν νεκρό. Radiohead, βέβαια, δεν ψήφισα, δεν με άγγιξε το A Moon Shaped Pool, ούτε έκαναν κάτι τόσο σπουδαίο που να αξίζει να μπουν στα 25 καλύτερα άλμπουμ που άκουσα.

Κλείνοντας, να υπενθυμίσω ότι στο Avopolis καλούμαστε να ψηφίζουμε αξιολογικά: όχι τα αγαπημένα μας, αυτά που βάζουμε να ακούμε σπίτι μας για να γουστάρουμε, αλλά εκείνα που θεωρούμε ότι καλλιτεχνικά θέτουν ψηλά τον πήχη. Τα δύο αυτά πράγματα δεν ταυτίζονται πάντα, προφανώς. Επίσης, καλούμαστε να ακούμε μουσική, και όχι να υπακούμε σε μουσικές ταυτότητες και φυλές. Αυτοί οι κανόνες προσωπικά με έβρισκαν σύμφωνο πολύ πριν ενταχθώ στην ομάδα του περιοδικού - άλλωστε τους είχα υπόψη μου από τα κείμενα του Αργύρη Ζήλου και κάποιων λίγων ακόμα μουσικογραφιάδων - και, άλλωστε, μόνο υπό τέτοιο πρίσμα μπορεί να γίνει οποιαδήποτε συζήτηση γύρω από την μουσική, η οποία να μην εξαντλείται σε στείρα "μ' αρέσει/δε μ' αρέσει".

Αυτά τα ολίγα για το 2016. Να είμαστε καλά, πάντα να χωνόμαστε και να χανόμαστε στα παράλληλα μουσικά σύμπαντα.