Ένα αντίο στη Μαριέττα Γιαννάκου (1951-2022)

Τη Μαριέττα -έτσι, σκέτο, με οικειότητα, ακούγεται πάντα το όνομά της στο σπίτι μας- δεν την έζησα σχεδόν καθόλου από κοντά, κι ας ήταν πρώτη ξαδέρφη της μητέρας μου. Τη συναντούσα αραιά και πού σε κοινωνικές συναναστροφές, όμως περισσότερο την έμαθα από τις αφηγήσεις της μάνας μου, για τα παιδικά τους χρόνια στο Γεράκι, και για τα φοιτητικά τους στην Αθήνα -για τις περιόδους, δηλαδή, που οι δυο τους ήταν πολύ κοντά. Πολύ πιο καλά γνώρισα τη μαμά της, τη θεια-Ζωή· στο σπίτι της στο χωριό πέρασα κάποια από τα παιδικά μου χρόνια.

Η εικόνα που έχω, οπότε, ήταν από μακριά -αυτή που έχουν οι περισσότεροι. Και είναι μια εικόνα που έκανε την πλειοψηφία των άλλων πολιτικών, σύγχρονών της ή νεότερων, να μοιάζουν με καρτούν. Η σοβαρότητα και η ψυχραιμία, στις κινήσεις και στις τοποθετήσεις, είναι κάτι που σπανίζει ολοένα και περισσότερο στον εν λόγω χώρο, άλλωστε. Ιδιαίτερα εκτίμησα τη Γιαννάκου για τη στάση της στο θέμα με το βιβλίο της Ιστορίας το 2007, και για το γεγονός ότι δεν υπερψήφισε το πρόσφατο νομοσχέδιο του κόμματός της για τη συνεπιμέλεια. Αλλά και οι ευρύτερες αλλαγές που επιχείρησε στην Παιδεία, παρότι πυροδότησαν τότε έντονες αντιδράσεις, είχαν πολλά θετικά σημεία. 

Η Μαριέττα ήταν, όμως, αγωνίστρια και στην προσωπική της ζωή: πέρασε από σαράντα κύματα, χωρίς να το βάζει κάτω. Πάλευε, θα 'λεγε κανείς, για πράγματα που ήθελε και πίστευε, χωρίς να πολυδίνει σημασία στο κορμί που την κουβαλούσε. Έφθειρε τον εαυτό της, προσπαθώντας πάντα για κάτι. Είχε κάτι το αληθινά ηρωικό η στάση της -έτσι το βλέπω.

Δεν ανήκω σε εκείνους που έχουν ανάγκη να νιώσουν υπερηφάνεια μέσω της συγγένειας ή της κοινής καταγωγής με αναγνωρίσιμα πρόσωπα, και γι' αυτό μέχρι τούδε ελάχιστοι φίλοι ήξεραν για τη σχέση με τη Μαριέττα Γιαννάκου. Σπουδαίοι άνθρωποι βγαίνουν, άλλωστε, από όλους τους τόπους, υπό διάφορες συνθήκες· για πολλούς απ' αυτούς δεν μαθαίνουμε ποτέ τίποτα. Εκείνη νομίζω κράτησε καλά τις ισορροπίες με την καταγωγή της: βοήθησε τον τόπο της, χωρίς να υποκύψει σε συναλλαγές. Δεχόταν πάντα με αξιοπρέπεια την αγάπη των συμπατριωτών της, αλλά κρατούσε και τις απαραίτητες αποστάσεις.

Την αποχαιρετώ, με τη σκέψη μου στην κόρη της, τη Ζωή.

Βάζω να ξαναδώ και το παρακάτω βίντεο, από τηλεοπτική της εμφάνιση προ δύο ετών. Για να διαπιστώσω ξανά πόσο πιο ψύχραιμη και ευγενική είναι, σε σχέση με τους περισσότερους στο πάνελ, ενώ το αντίθετο θα περίμενε κανείς να συμβεί με βάση τη θέση του καθενός. Τέτοιους ανθρώπους χαίρεσαι να τους παρακολουθείς, είτε συμφωνείς είτε διαφωνείς με τις απόψεις τους.

Θα (μας) λείψει.

* Φωτογραφία από εδώ