Φωτογραφία: Πελαγία Καρανικόλα (από εδώ)
Η Βαμβακού είναι ένα όμορφο χωριό της Λακωνίας, με ιστορία που πάει πίσω πολλούς αιώνες. Βρίσκεται κρυμμένο στα δάση της δυτικής πλευράς του Πάρνωνα, σε υψόμετρο 903 μέτρων, και σε απόσταση 37 χιλιομέτρων από τη Σπάρτη. Παρότι στο παρελθόν γνώρισε περιόδους μεγάλης ακμής, κατά τον 20ό αιώνα η Βαμβακού άρχισε να εγκαταλείπεται από τους κατοίκους της, με αποτέλεσμα σχεδόν να ερημώσει: στην απογραφή του 2011 καταγράφηκαν μόλις 88 ψυχές.
Κόντρα σε αυτή την εξέλιξη κινείται εδώ και μερικά χρόνια μια ομάδα νέων ανθρώπων που κατάγονται από το χωριό, έχοντας ως όχημα τον οργανισμό Vamvakou Revival. Με στήριξη από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος -ο διάσημος εφοπλιστής καταγόταν από τον οικισμό- η ομάδα επιχειρεί να ξαναδώσει ζωή στην περιοχή, έχοντας ως πρώτο στόχο την προσέλκυση επισκεπτών, και στη συνέχεια την εκ νέου κατοίκηση του χωριού, την πλήρη λειτουργία σχολείου κλπ. Οι προσπάθειές τους φαίνεται να βρίσκουν ανταπόκριση: ήδη στο χωριό λειτουργούν κάποιες επιχειρήσεις εστίασης και φιλοξενίας, και πραγματοποιούνται τακτικά διάφορες δράσεις (πολιτιστικές, εκπαιδευτικές, περιηγητικές κλπ.).
Το Σάββατο 3 Δεκεμβρίου ήταν η μέρα που προγραμματίστηκε να γίνει το άναμμα του χριστουγεννιάτικου δέντρου στην πλατεία της Βαμβακούς, και η διοργάνωση κατάφερε να εξασφαλίσει μια δωρεάν για το κοινό εμφάνιση του Νίκου Πορτοκάλογλου. Το γεγονός έφερε στο χωριό ένα μεγάλο πλήθος κόσμου, παρά τις αντίξοες καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν.
Η συναυλία του δημοφιλούς τραγουδοποιού -και τηλεπαρουσιαστή, πιο πρόσφατα- ήταν, πάντως, προγραμματισμένη ως κλείσιμο μιας βραδιάς που περιλάμβανε πολλά περισσότερα. Το ξεκίνημα έγινε με διάφορες δράσεις για τα παιδιά, ενώ στη συνέχεια παρακολουθήσαμε ένα ζογκλερικό σόου με φωτιές. Έπειτα ακούσαμε κάλαντα και χριστουγεννιάτικα τραγούδια από την καλά προβαρισμένη και συγκινητική Χορωδία Ευρωπαϊκής Μουσικής του Μουσικού Σχολείου Σπάρτης, με υπεύθυνους τους καθηγητές Κώστα Γιαξόγλου, Θεανώ Ανδρικοπούλου και Παναγιώτα Τσαλαβούτα. Ακούστηκαν τα "Carol Of The Bells" (ουκρανικά κάλαντα), "Κάλαντα Ικαρίας", "Hallelujah" (Leonard Cohen), "Happy Xmas (War Is Over)" (John Lennon/Yoko Ono), καθώς και τα παραδοσιακά μας κάλαντα των Χριστουγέννων -τα τελευταία, αφού πρώτα μετρήσαμε αντίστροφα για το άναμμα του δέντρου. Σημειώνω απλώς ότι στη σύνθεση της χορωδίας υπήρχε και κάποια Ελένη, κι ότι κάποιος μπαμπάς στο κοινό βούρκωσε κάτι φορές...
Για το κυρίως πιάτο της όλης γιορτής ομολογώ πως δεν είχα μεγάλες προσδοκίες: δηλαδή πόσα, έλεγα μέσα μου, να (μπορεί να) δώσει ένας 65χρονος ροκάς, σε μια τέτοια περίσταση, τη στιγμή που πια απασχολείται κυρίως ως τηλεπαρουσιαστής -έστω κι αν στον ρόλο του αυτόν εξακολουθεί να κραδαίνει κιθάρα; Η εξέλιξη της συναυλίας επεφύλασσε ένα γερό χαστούκι για τις σκέψεις μου αυτές.
Κατ' αρχάς, ο Πορτοκάλογλου είχε μαζί του μια πλήρη μπάντα, ενώ εγώ φανταζόμουν ότι δεν θα κουβαλούσε κόσμο για μια εμφάνιση στη μέση του πουθενά. Οι Ευγενείς Αλήτες ήταν, λοιπόν, σε απαρτία: η διακριτική αλλά ουσιώδης Κατερίνα Λιάκη (πλήκτρα, φωνή), ο επικοινωνιακός και στιβαρός Βύρων Τσουράπης (μπάσο, φυσαρμόνικα, φωνή), ο καταιγιστικός και ακριβής Θανάσης Τσακιράκης (τύμπανα, φωνή), και ο αριστοτέχνης και πολυτεχνίτης Ηλίας Λαμπρόπουλος (τρομπέτα, βιολί, γκάιντα, φωνή). Όσο για τον αρχηγό, αυτός κρατούσε τους γνωστούς, πρωταγωνιστικούς ρόλους του σε κιθάρα και μικρόφωνο, ενώ είχε ως παρτενέρ τη Βίκυ Καρατζόγλου (φωνή, κρουστά).
Για σχεδόν δύο ώρες η κομπανία αυτή απέδωσε σε απίστευτα υψηλό επίπεδο, με το κομμάτι της ηχοληψίας να κρατάει τον δικό της ρόλο επίσης πολύ ψηλά. Η λογική σε πολλά σημεία ακολούθησε εκείνη του τηλεοπτικού Μουσικού Κουτιού, με κομμάτια του Πορτοκάλογλου να γίνονται ευφάνταστα medley με γνωστά ελληνικά και ξένα στάνταρ, και τη ροή να μην πέφτει πουθενά, διατηρώντας σταθερά μια παιχνιδιάρικη και χορευτική διάθεση.
Στιγμιότυπα που αξίζει να αναφερθούν: 1. Ο Πορτοκάλογλου αφιέρωσε το "Ό,τι Δε Σε Σκοτώνει" σε όσους νιώθουν να έχουν πέσει σε ένα σερί γκαντεμιάς· θα μπορούσε αυτό να εκληφθεί -εντάξει, με λίγη φαντασία ίσως- ως μια μικρούλα, τόση δα κριτική από μεριάς του στη διακυβέρνηση Μητσοτάκη. 2. Λίγο αργότερα, κάλεσε το κοινό να αποφασίσει διά βοής αν το επόμενο κομμάτι θα ήταν ένα νησιώτικο ρέγγε ή ένα ηπειρώτικο μπλουζ. Η δεύτερη επιλογή κέρδισε κατά κράτος, κι έτσι ακούσαμε το "Μωρή Κοντούλα Λεμονιά" ζευγαρωμένο με το "Hoochie Coochie Man". 3. Έπειτα από εκκλήσεις του κοινού για "κι άλλο, κι άλλο", ήρθε ως encore "Το Καλοκαιράκι", κι αυτό έληξε με μία μακρά coda, με τον Πορτοκάλογλου να επισημαίνει τον σουρεαλισμό της ανάκρουσης του συγκεκριμένου τραγουδιού στον συγκεκριμένο χώρο και χρόνο.
Ο Πορτοκάλογλου παραμένει εξαιρετικός περφόρμερ, και μάλιστα η βραδιά μού υπενθύμισε -για άλλη μια φορά- ότι κανένα στούντιο, κανένα σετ καμερών, καμιά ικανή σκηνοθετική ομάδα δεν μπορεί να υποκαταστήσει αυτό που βιώνεται επί τόπου. Τουτέστιν, ο τηλεοπτικός Πορτοκάλογλου δεν πιάνει μία μπροστά στον επί σκηνής και διά ζώσης βιούμενο ανατολίτη ροκά. Αποστομωτικός είναι η λέξη που ταιριάζει -και από την άποψη ότι το στόμα μου βρέθηκε κάμποσες φορές να βολοδέρνει στο πλακόστρωτο της πλατείας.
Για τη Βίκυ Καρατζόγλου έχω επίσης καλά λόγια να γράψω. Αν δεν με γελά η μνήμη μου, ήταν η πρώτη φορά που την είδα ζωντανά, κι έχω να πω πως είναι καθόλα εντυπωσιακή η παρουσία της -από όλες τις απόψεις. Πρόκειται για ερμηνεύτρια χαμαιλεωντικών ικανοτήτων, που σε ένα live σαν το συγκεκριμένο αποδεικνύεται ιδιαίτερα χρήσιμη. Έγινε, ας πούμε, άνετα η αντι-Αρβανιτάκη στο "Τι Λείπει", μια πιο σθεναρή Μπάμπαλη στο "Γίνε Κομμάτια (Νυχτερινό Ρέγγε)", και μια άψογη δεύτερη φωνή σε μυριάδες σημεία της βραδιάς. Νομίζω ότι βρίσκεται στην απόλυτα ώριμη φάση της η Καρατζόγλου, κι ότι χρειάζεται επειγόντως να βρει ρεπερτόριο το οποίο να αναδεικνύει την προσωπικότητά της. Γιατί, αν κρίνω από τα δύο νέα κομμάτια της που είπε εκείνο το βράδυ, το να επιχειρήσει να παίξει στην επικράτεια της Νατάσσας Μποφίλιου δεν ξέρω πόσο μπορεί να την βοηθήσει. Επιφυλάσσομαι, σε κάθε περίπτωση, να ακούσω ολόκληρο το φετινό της δισκογράφημα (3' + Κάτι, Panik Oxygen).
Όσο για τον Βύρωνα Τσουράπη, τρίτο όνομα στις αφίσες των φετινών συναυλιών του Πορτοκάλογλου, εκτός από πολύ καλός μπασίστας και βοκαλίστας, είναι και μια πολύ δραστήρια και επικοινωνιακή περσόνα. Έχει κι αυτός δικό του, (σχετικά) πρόσφατο δίσκο (Λέξεις Μακρόσυρτες, 2021), από τον οποίο μάς παρουσίασε το τραγούδι "Μη Λυπάσαι". Το τραγούδι δεν ξεφεύγει από τα τετριμμένα ρέγγε στερεότυπα· αλλά και το δικό του πόνημα μπαίνει στα υπόψη.
Ο Νίκος Πορτοκάλογλου συμπλήρωσε φέτος 40 χρόνια δισκογραφικής παρουσίας. Σίγουρα έχουν πολλά αλλάξει από τότε που το πρώτο άλμπουμ των Φατμέ τον έβαζε στον χάρτη του ελληνικού τραγουδιού. Οπωσδήποτε, το δεύτερο μισό αυτής της μακράς περιόδου δεν υπήρξε εφάμιλλο του πρώτου, είτε ποσοτικά είτε ποιοτικά. Κάτι τέτοιο είναι αναμενόμενο ίσως: ελάχιστοι στην ιστορία κατάφεραν να διατηρήσουν τη φούρια της νιότης. Το γνωρίζει σίγουρα ο ίδιος αυτό, και οι επιλογές της setlist το αποδεικνύουν: πέρα από το πρόσφατο "Ένα Νέο Καλό", ό,τι άλλο ακούστηκε στη Βαμβακού προερχόταν από το 2003 και πίσω...
Σε κάθε περίπτωση, σε ό,τι αφορά το σανίδι, η πρόταση του Νίκου Πορτοκάλογλου παραμένει όχι απλώς τίμια, αλλά πολλά παραπάνω από αυτό. Με τον απόλυτα αναγνωρίσιμο ήχο του, με τη δωρική ερμηνεία του, με το κατασταλλαγμένο πάθος του για αυτό που κάνει, εξακολουθεί να πορεύεται. Όσο η φλόγα αυτή συνεχίζει να καίει, θα παραμένει ζωντανή και η ελπίδα ότι θα αναζωπυρωθεί κάποτε η πυρκαγιά της έμπνευσης.
Setlist:
1. Χωρίς Αμορτισέρ/Whole Lotta Love/Με Σκότωσε Γιατί Την Αγαπούσα/Μπλέξαν Οι Γραμμές Μας
2. Τι Έχει Μείνει Απ' Τη Φωτιά/Start Me Up
3. Ταξίδι
4. Ένα Νέο Καλό
5. Πες Το Κι Έγινε
6. Ένα Κάτι
7. Γίνε Κομμάτια (Νυχτερινό Ρέγγε)
8. Κλείνω Κι Έρχομαι
9. Ό,τι Δε Σε Σκοτώνει
10. Μετρώ Τα Κύματα
11. Μαζί Θα Φύγουμε Καρδιά Μου
12. Μη Λυπάσαι
13. Μωρή Κοντούλα Λεμονιά/Hoochie Coochie Man
14. Δίψα
15. Τι Λείπει
16. Να Με Προσέχεις
17. Θάλασσά Μου Σκοτεινή
18. Τα Καράβια Μου Καίω
19. Πάνω Απ' Τα Σύννεφα
Encore
20. Το Καλοκαιράκι
Update 27/12/2022:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου